Büyükşehir Belediyesi’nin dünyanın “kent merkezindeki en büyük antik agorası” olarak bilinen İzmir Agorası’ndaki kamulaştırmaları sürerken, yıkılan binaların altından her geçen gün yeni bir buluntu daha ortaya çıkıyor. Batı Anadolu’da en büyük mozaikli zemin buluntusu, bunlardan bir tanesi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin tarihi İzmir Agorası’nda sürdürdüğü çalışmalarda yıkımlar ara vermeden devam ederken, yıkılan evlerin altından çıkarılan tarihi buluntular şaşırtmaya devam ediyor. Büyükşehir Belediyesi’nin “Arkeoloji ve Tarih Parkı” olarak düzenlemeye hazırlandığı Agora ve çevresinde Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü tarafından devam ettirilen çalışmalardan elde edilen arkeolojik bulgular, İzmir için büyük önem taşıyor.
Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırılan alanda bulunan ve 900 metrekarelik alanın hemen hemen yarısını kaplayan mozaik döşeme, büyüklüğü ve yerinde korunmuş olması ile İzmir ve Batı Anadolu için bir ilk olma özelliği taşıyor.

İğneyle kuyu kazıyorlar
Geometrik desenlerden oluşan büyük boyutlardaki mozaik üzerinde restorasyon ve düzenleme çalışmaları ara vermeden yoğun olarak devam ediyor.
Mozaik alanda devam eden çalışmalar hakkında bilgi veren Kazı Başkanı Yrd.Doç. Dr. Akın Ersoy şöyle konuştu:
“Bölgede iki senedir kazı çalışmalarını sürdürüyoruz. Mozaikli yapı dememizin nedeni, tabanın tümünde mozaik zemin olmasından kaynaklanıyor. Burası, Batı Anadolu’da en büyük mozaikli zemin buluntusu olarak görünüyor. Çünkü ilk tespitlerimize göre burası 900 metrekarelik bir alan ve mozaikler hemen hemen bu alanın yarısını kaplıyor. M.S. 2. yüzyılda yapılmış bir kültür sarayı, toplantı salonu olarak tanımlayabileceğimiz yapı. Arkadaşlarımız bir yandan mozaikleri ortaya çıkarırken diğer yandan da restorasyonunu yapıyorlar.”
Mozaikli alanın kent turizmine bir an önce katılması için ara vermeden çalıştıklarını söyleyen Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy, “Mozaikli alanda çıkarılan yaklaşık birer santimetre büyüklüğündeki küp parçacıklarının her birini tek tek yerine koyuyoruz. Buraya ziyaretçi akışı devam ettiği için çıkardığımız malzemenin restorasyonunu yapmamız gerekiyor” dedi.

Bitki betimlemeleri
Mozaik figürlerin bitkisel motiflerden oluştuğu bilgisini veren Akın Ersoy şöyle devam etti: “Bizim bulduğumuz mozaiklerde yuvarlak ve kare modüller içerisinde bitkisel motiflerden ibaret iç içe geçmiş halkalar yer alıyor. Bunnun yanı sıra, kadeh formatında objeleri tasvir eden figürler de var. Mozaik tabanın yaklaşık 200 yıl kullanıldığının işaretlerini görüyoruz. Bu yapı, iki evreli mozaik tabana sahip. En üst tabaka M.S. 4. yüzyıla ait olan ikinci evre. Birinci evre mozaik tabanı ise, M.S. 2 yüzyıla ait. Demek ki, yaklaşık 200 yıl boyunca kullanılmış bir taban bu. Bir yangın geçirmiş, tahrip görmüş ve onun üzerine yeni bir döşeme oluşturmuşlar. Şimdi biz ikinci evre mozaiğine sahibiz” diye konuştu.

Büyükşehir’den Agora’ya 27 milyon
İzmir Büyükşehir Belediyesi, ilk kamulaştırmalarına 1997 yılında başlanan, ilk yıkımı ise 2005 yılında gerçekleştirilen tarihi alanda, “Agora ve Çevresi Koruma, Geliştirme ve Yaşatma Projesi” çerçevesinde bugüne kadar 26 milyon 808 bin 987 liralık kamulaştırma bedeli ödedi. Toplam 21 bin 987 metrekarelik alandan 18 bin 337 metrekaresini kamulaştırarak tapusunu alan Büyükşehir Belediyesi, geri kalan bölümleri kamulaştırmak için de çalışmalarını sürdürüyor.