Athena Tapınağı, Anadolu'da Arkaik dönem Anadolu mimarisinin ilk ve tek Dor Tapınağıdır. Aynı zamanda Dor ve İon mimari özelliklerinin karıştırıldığı tek örnektir. İyon nizamlı tapınaklarda yer alan friz, Dor nizamlı olan bu tapınakta bezemeli olarak karşımıza çıkar. Bu özellikleri ile Tapınak Anadolu mimarlık tarihinde kendine özgün bir yer edinmiştir.
Akropol, eski ve sönmüş bir volkan üzerinde yer almaktadır. Çevre tamamen trahit taşından bir oluşuma sahiptir. Ancak bu tepe ve çevresi, Eski Tunç çağı ve öncelerinde Megalitik Kültür’e sahip halklar tarafından kullanılmışlardır.
Athena Tapınağı inşaatı 6. yy ikinci yarısında başlamış olup MÖ 525 yılında tamamlandığı tahmin edilmektedir. Surların inşa edilmesin-den sonra kente ve denizlere hâkim bir konumda inşa edilen tapınak baş tanrı Zeus’un çok sevdiği kızı sanat, strateji ve barış tanrıçası Athena’ya ithaf edilmiştir. Athena Assos’un koruyucu tanrısıdır.
Tapınak Andezit taşından yapılmış olup Dor nizamlı ve Peripteros planlıdır. Tapınak kısa kenarda 6, uzun kenarda ise 13 adet dor düzenli sütun ile çevrelenmiştir. Tapınakta eski Yunan tapınaklarında bir gelenek olan tapınağın içinde veya dışında tanrılara adak sunmak için yapılan Altar’a rastlanmamıştır. Altar tapınak yapılmış olduğu zaman yapılmamış olabileceği gibi (Çok zor bir olasılık) Bizanslılar döneminde tahrip edilmiş de olabilir.
Athena Tapınağı iki basamaklı bir krepice oturmaktadır. Bu iki basamaklı yükselti doğuda bir podyum biçimini alır. Basamaklar 28 cm yüksekliğindedir ve rıht yüzeyine, kabartma olarak polygonal desen yapılmıştır. Sütunların oluşturduğu stylobat yüzeyi 30x14 metre ölçülerinde ve 1/2.15 oranındadır. İç yapı 22x8 boyutunda ve 1/2.8 oranındadır. İç yapı pronaos (ön oda), ve naos denen kutsal odadan oluşur. Ön odanın iç genişliği 6.65 metre, derinliği 3.30 metre dir. Girişte duvar uçları (anta) arasında iki sütun vardır. Bu sütunlar 91 cm çapında ve 18 oluklu dor sütunlarıdır. Naos’a giriş 1.65 metre genişliğindeki, çift kanatlı olduğu düşünülen bir kapıdandır. Duvar taşları sökülerek başka yapılarda kullanılmış olduğu için bugün 66 cm kalınlığındaki Naos duvarının sadece yerdeki izi kalmıştır. Yapıyı çeviren sütun sıraları 6x13’er sütundan oluşmaktadır. Toplam 34 sütunun 32’sinin başlığı bugün sağlam olarak bulunabilmiştir. 4.30 metre yüksekliğindeki başlıksız sütunlar, başlıkla birlikte 4.78 metreye ulaşmaktadır. Sütun yüksekliği stylobat genişliğinin 1/3’üdür.
Mimari Yapısı
Assos Athena Tapınağı Tapınak plastik eserlerin stilinden anlaşıldığı üzere, en geç MÖ 525 yılında bitirilmiş olmalıdır. Akropol'de yer alan tapınakta çevredeki taş ocaklarından çıkarılan andezit taşı, kullanılmıştır. Oldukça dayanıklı ve işlenmesi zor bir taştır. Dayanıklılığı tapınağın günümüze ulaşmasın sağlarken, zor işlenmesine rağmen frizlerde tanrıların ve yarı tanrıların öykülerini anlatan kabartmalar çok iyi işlenmiştir. Bu tapınak Anadolu topraklarında Arkaik Dönem'de Dor düzeninde inşa edilmiş tek örnektir. Bunun yanı sıra Dor mimari üslubuna kabartmalı friz ve süsleme elemanları ile İon mimari ögelerinin katıldığı ilk örnektir.
Tapınağın içi Opisthodomossuz tek mekâna sahiptir. Tapınak iki basamaklı bir krepise oturmaktadır. Yapının oturduğu yüzey 30.31x14.03 ölçülerindedir. Pronaos ve naostan oluşmaktadır. Tapınağın sütun sırası dar kenarlarda 6, uzun kenarlarda 13 adettir. Arşitrav üzerinde yer alan friz, plastik kabartmalar ile süslüdür. Frizde Herakles Kentauroslar mücadelesi, şölen sahnesi ve geyik, aslan, sphinks gibi hayvan kabartmaları yer alır [Serdaroğlu 2005:86-95]. MÖ 4. yy'a ait kent surları günümüzde halen ayaktadır.
BERGAMA ATHENA TAPINAĞI'nı 360o sanal tur halinde gezmek için TIKLAYINIZ.
Kaynak
Akropol, eski ve sönmüş bir volkan üzerinde yer almaktadır. Çevre tamamen trahit taşından bir oluşuma sahiptir. Ancak bu tepe ve çevresi, Eski Tunç çağı ve öncelerinde Megalitik Kültür’e sahip halklar tarafından kullanılmışlardır.
Athena Tapınağı inşaatı 6. yy ikinci yarısında başlamış olup MÖ 525 yılında tamamlandığı tahmin edilmektedir. Surların inşa edilmesin-den sonra kente ve denizlere hâkim bir konumda inşa edilen tapınak baş tanrı Zeus’un çok sevdiği kızı sanat, strateji ve barış tanrıçası Athena’ya ithaf edilmiştir. Athena Assos’un koruyucu tanrısıdır.
Tapınak Andezit taşından yapılmış olup Dor nizamlı ve Peripteros planlıdır. Tapınak kısa kenarda 6, uzun kenarda ise 13 adet dor düzenli sütun ile çevrelenmiştir. Tapınakta eski Yunan tapınaklarında bir gelenek olan tapınağın içinde veya dışında tanrılara adak sunmak için yapılan Altar’a rastlanmamıştır. Altar tapınak yapılmış olduğu zaman yapılmamış olabileceği gibi (Çok zor bir olasılık) Bizanslılar döneminde tahrip edilmiş de olabilir.
Athena Tapınağı iki basamaklı bir krepice oturmaktadır. Bu iki basamaklı yükselti doğuda bir podyum biçimini alır. Basamaklar 28 cm yüksekliğindedir ve rıht yüzeyine, kabartma olarak polygonal desen yapılmıştır. Sütunların oluşturduğu stylobat yüzeyi 30x14 metre ölçülerinde ve 1/2.15 oranındadır. İç yapı 22x8 boyutunda ve 1/2.8 oranındadır. İç yapı pronaos (ön oda), ve naos denen kutsal odadan oluşur. Ön odanın iç genişliği 6.65 metre, derinliği 3.30 metre dir. Girişte duvar uçları (anta) arasında iki sütun vardır. Bu sütunlar 91 cm çapında ve 18 oluklu dor sütunlarıdır. Naos’a giriş 1.65 metre genişliğindeki, çift kanatlı olduğu düşünülen bir kapıdandır. Duvar taşları sökülerek başka yapılarda kullanılmış olduğu için bugün 66 cm kalınlığındaki Naos duvarının sadece yerdeki izi kalmıştır. Yapıyı çeviren sütun sıraları 6x13’er sütundan oluşmaktadır. Toplam 34 sütunun 32’sinin başlığı bugün sağlam olarak bulunabilmiştir. 4.30 metre yüksekliğindeki başlıksız sütunlar, başlıkla birlikte 4.78 metreye ulaşmaktadır. Sütun yüksekliği stylobat genişliğinin 1/3’üdür.
Mimari Yapısı
Assos Athena Tapınağı Tapınak plastik eserlerin stilinden anlaşıldığı üzere, en geç MÖ 525 yılında bitirilmiş olmalıdır. Akropol'de yer alan tapınakta çevredeki taş ocaklarından çıkarılan andezit taşı, kullanılmıştır. Oldukça dayanıklı ve işlenmesi zor bir taştır. Dayanıklılığı tapınağın günümüze ulaşmasın sağlarken, zor işlenmesine rağmen frizlerde tanrıların ve yarı tanrıların öykülerini anlatan kabartmalar çok iyi işlenmiştir. Bu tapınak Anadolu topraklarında Arkaik Dönem'de Dor düzeninde inşa edilmiş tek örnektir. Bunun yanı sıra Dor mimari üslubuna kabartmalı friz ve süsleme elemanları ile İon mimari ögelerinin katıldığı ilk örnektir.
Tapınağın içi Opisthodomossuz tek mekâna sahiptir. Tapınak iki basamaklı bir krepise oturmaktadır. Yapının oturduğu yüzey 30.31x14.03 ölçülerindedir. Pronaos ve naostan oluşmaktadır. Tapınağın sütun sırası dar kenarlarda 6, uzun kenarlarda 13 adettir. Arşitrav üzerinde yer alan friz, plastik kabartmalar ile süslüdür. Frizde Herakles Kentauroslar mücadelesi, şölen sahnesi ve geyik, aslan, sphinks gibi hayvan kabartmaları yer alır [Serdaroğlu 2005:86-95]. MÖ 4. yy'a ait kent surları günümüzde halen ayaktadır.
BERGAMA ATHENA TAPINAĞI'nı 360o sanal tur halinde gezmek için TIKLAYINIZ.
Kaynak
TCDD 3. BÖLGE MÜZE VE SANAT GALERİSİ
Müzeye ev sahipliği yapan bina, 19. yüzyıl'da Alsancak'ta yaşayan İngiliz tüccarlar tarafından emtia deposu olarak yaptırılmıştır. Binanın yapım tarihi İzmir-Aydın demiryolunun yapımına başlanılan tarih olan 1856 yılından bile eskidir. Bina 1860'larda İzmir-Aydın Osmanlı Demiryolu Şirketi yöneticisinin lojmanı olarak kullanılmıştır. Demiryollarının...
BERGAMA ATHENA TAPINAĞI
Athena Tapınağı, Anadolu'da Arkaik dönem Anadolu mimarisinin ilk ve tek Dor Tapınağıdır. Aynı zamanda Dor ve İon mimari özelliklerinin karıştırıldığı tek örnektir. İyon nizamlı tapınaklarda yer alan friz, Dor nizamlı olan bu tapınakta bezemeli olarak karşımıza çıkar. Bu özellikleri ile Tapınak Anadolu mimarlık tarihinde kendine özgün bir yer edinmiştir. ...
Tepekule Smyrna
İzmir Körfezi'nin kuzeydoğusunda yer alır. Kral Tantolos'unmezar kalıntılarının da bulunduğu Tepekule'de kazı çalışmaları İzmir Ticaret Odası sponsorluğunda halen devam etmektedir. İÖ 3000'den itibaren sürekli yerleşim alanı olarak varlığını sürdürmüştür. Truva-Yortan ve Hitit uygarlıklarına ait buluntular vardır. İÖ 7.yy'a ait Megarontipi evler...
BERGAMA KIZIL AVLU
Antik Pergamon'un en seçkin yapı anıtlarından biri olan Kızıl Avlu, devasa boyutlarıyla Bergama'ya bugün bile damgasını vuran ve Anadolu'da Roma dönemi yapıları arasından en büyüklerinden biri sayılır. Araştırma tarihçesi, 20. yüzyılın başlarına, başka bir deyişle ören yerinde Alman Pergamon kazı ekibince muhteşem mimari çizimlerin oluşturulduğu yıllara...
İSABEY CAMİİ
Anadolu Selçuklularından Aydınoğlu Beyliğinin bir dönem Merkezi olarak kullanılan (Ayasuluğ) Selçuk'ta İsa Bey tarafından Mimar Ali bin Müşeymeş (Dımışki)' e inşa ettirilmiştir. 13 Mart 1375 tarihinde ibadete açılmıştır. Caminin kuzeyinde bulunan Snt. Jan Katedrali ile güneybatısında bulunan paganist kültüre ait Artemis tapınağının arasında bir yere...
