İdil Biret
Alaçatı Açıkhava Tiyatrosu etkinliklerini için tıklayın
Tarih : 04.07.2014 / 04.07.2014 Saat : 21:00
Dünyaca ünlü Türk piyanist İdil Biret, Alaçatı Piyano Festivali kapsamında 4 Temmuz'da Alaçatı Açıkhava Sahnesi'nde performansını sergiliyor.
Üç yaşında piyanoya büyük istidat gösteren İdil Biret, ilk derslerini Ankara'da Mithat Fenmen'den aldı. TBMM'nin 1948 yılında çıkardığı özel kanunla 8 yaşında Fransa'ya gönderilen ve büyük Fransız müzisyeni Nadia Boulanger'nin gözetiminde Paris Konservatuvarı'nda okuyarak 15 yaşında birincilikle mezun olan Biret, daha sonra 20. asrın en büyük piyanistlerinden Alfred Cortot ve Wilhelm Kempff ile çalıştı.
Hiçbir piyano yarışmasına katılmayan İdil Biret, 16 yaşından itibaren Boston Senfoni, Leningrad Filarmoni, Londra Senfoni, Dresden Filarmoni gibi dünyanın büyük orkestraları ve Leinsdorf, Monteux, Keilberth, Scherchen gibi büyük şefleri ile beş kıtayı kapsayan 2000'e yakın konser verdi ve birçok festivale katıldı.
Van Cliburn (ABD), Kraliçe Elisabeth (Belçika), Busoni (İtalya) Franz Liszt (Weimar, Almanya) gibi ünlü piyano yarışmalarında jüri üyeliği yapan İdil Biret; Fransa, Polonya, Íngiltere, Ítalya, ABD ve Türkiye'de ödül ve nişanlar aldı. Biret bugüne kadar EMI, Decca, Atlantic/Finnadar, Naxos ve diğer firmalar için Amerika ve Avrupa'da 80 plak kaydetti. Bunlar arasında müzik tarihinde ilk kez komple diziler olarak seslendirilen Chopin'in bütün piyano eserleri ve Beethoven'in dokuz senfonisinin Liszt tarafından yapılan piyano uyarlamaları ile Brahms ve Rachmaninof'un bütün piyano eserleri, Boulez'in üç piyano sonatı, Ligeti'nin etüdleri ve Stravinsky'nin Ateskuşu bale müziginin piyano uyarlaması da yer almaktadır. Bu kayıtlar; Polonya'da Chopin Büyük Ödülü, Fransa'da Altın Diyapazon dahil pek çok ödül almış olup Amerika, Avrupa ve Uzakdoğu'da 3 milyon adet civarında satılarak büyük bir dinleyici kitlesine ulaştı.
Repertuvarında 100'den fazla piyano konçertosu olan İdil Biret'in eski ve yeni kayıtları, kendi etiketi İdil Biret Arşivi (IBA) üzerinde Naxos tarafından bütün dünyaya dağıtılmaktadır. Bu çerçevede Beethoven'in 32 Piyano Sonatı, 5 Konçertosu ve Korolu Fantezisi'nin kayıtları da tamamlanmış olup bunlar 9 Senfoni uyarlaması ile birlikte IBA serisinde 19 CD kutu içinde dünya dağıtımına girdi.
İdil Biret'in Fransız yazar Prof. Dominique Xardel ile birlikte hazırladığı müzik üzerinde düşüncelerini ve yaşam hikayesini konu alan "Fransa'da Bir Türk Piyanisti" adlı kitap 2006 yılında Buchet/Chastel Yayınevi tarafından Fransa'da yayımlandı. Kitabın Türkçe tercümesi 2007 yılında Can Yayınevi tarafından Türkiye'de ve Staccato Verlag tarafından da Almanya'da piyasaya sürüldü ve İngilizce tercümesi de 2009 yılında basıldı. 2007 yılında Chopin'in bütün piyano eserleri kayıtları ve konser icraları ile Polonya kültürüne yaptığı katkılar nedeniyle Cumhurbaşkanı Lech Kaczsnky, Ídil Biret'i Polonya'nın en üst nişanı olan "Yüksek Liyakat Madalyası" (Krzyzem Kawalerskim Ordera Zaslugi) ile taltif etti.
İdil Biret, 2012 Şubat ayında Amerika'da Yale Üniversitesi'nde verdiği konser sonrası Hindemith'in iki konçertosunun CD kaydını yaptı ve 2012 Mart ayında Güney Amerika'da yaptığı turnede Kolombiya, Peru, Şili, Arjantin ve Brezilya'da konserler verdi. Sanatçı, mayıs ayında İngiltere ve İskoçya'da konserler verip ustalık sınıfları yönetti.
Eylül ayında Fransa'da verdiği konser sonrası kasım ayında Beijing ve Şanghay'da resitaller ve bir konser verip Şanghay piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan Biret, aralık ve ocak (2013) aylarında ise üç Hindemith konçertosunu daha kaydetti ve bu kayıtlar 2013 yılında dünya piyasasına çıktı.